woensdag 20 februari 2013

De Doe-democratie en het archief

En toen was er dus een gemeente die het gewoon deed: uitgaan van de huidige stand der techniek en dan binnen de wettelijke kaders de zaak opnieuw inrichten.  



De nieuwe fusiegemeente Molenwaard bouwde geen nieuw centraal gemeentehuis, maar schafte het gewoon af. De stenen, dan. Want verder is het 'gemeentehuis' alive and kicking:
De nieuwe gemeente zit thuis in uw toetsenbord of drukt op uw deurbel.  
De ambtenaar van de Burgerlijke Stand (voorzien van de onontkoombare teddybeer) komt thuis de geboorte opnemen en een paspoort kan ook thuisbezorgd worden door een koerier, waarbij de verificatie- en identificatieprocedure mobiel afgehandeld wordt.

Ambtenaren worden gestimuleerd om zo veel mogelijk vanuit huis te werken (teamgeest en samenwerking is wel even een issue (zoek op Molenwaard)) en zowel gemeenteraad als bestuur hebben geen vaste vergaderplek. Men vergadert op verschillende reeds bestaande plekken (zoals een dorpshuis of een bibliotheek), het liefst aansluitend op belangrijke agendapunten.

Doe-democratie
Vanuit dienstverleningsperspectief een goed streven. Waarom zou je een nieuw, duur gemeentehuis bouwen als dat voor de burger geen meerwaarde heeft? In plaats van 15 miljoen euro te stoppen in nieuwbouw, is drie miljoen gestoken in techniek. Burgemeester Dirk van den Borg (die, zonder vaste werkplek, zichzelf als 'zwervend burgemeester' ziet) vat het als volgt samen:
Je bent als bestuurder geneigd je gemeente een gezicht te geven. Die status is nergens voor nodig. Het gaat niet om burgerparticipatie, maar om overheidsparticipatie. De 'doe-democratie': de burger leeft zijn leven, de overheid schuift soms even aan.
Of de doe-democratie in alle gevallen werkt, weet ik niet. Maar bij een vooral uitvoerende organisatie als een gemeente, lijkt het me een nuttig uitgangspunt.

Participatieladder van Igno Pröpper
Digitalisering
Ik ben benieuwd of het concept ook wordt doorgetrokken naar de verschillende beleidsterreinen, of dat het alleen bij de eigen dienstverleningstaak blijft. Zou de gemeente Molenwaard inzien dat wat voor de gemeente geldt (de nieuwe 'footloose' organisatie in een digitaliserende wereld), ook geldt voor bijvoorbeeld bedrijventerreinen? Op Frankwatching stond een aardig artikel hierover. Ik citeer:
Anders dan bij bedrijven [dat valt overigens tegen, als je de rest van het artikel leest, CH], ontstaat allerminst de indruk dat de overheid een visie op digitalisering heeft. Er wordt nog steeds duchtig geïnvesteerd in parkeergarages en nieuwe panden in de binnenstad. Zelfs met betrekking tot de bedrijventerreinen steekt men nog steeds de kop in het zand. Het is een fabeltje om te verwachten dat, wanneer de economie aantrekt, deze vol zullen lopen.

De snelst groeiende bedrijven zitten juist in het domein van digitalisering. En dit is nou net de sector die nauwelijks vloeroppervlakte nodig heeft. Ze trekken liever naar de binnenstad, waar ze door het overschot aan bedrijven- en winkelpanden inmiddels voor lachwekkende tarieven een verdieping van een middeleeuws grachtenpand kunnen huren.
Internet domeinnamen
Overigens zie je een nieuw probleem verschijnen voor fusiegemeenten-met-een-nieuwe-naam: het internetdomein is niet meer beschikbaar als .nl site: Molenwaard.nl is de site van een jachthaven. De nieuwe gemeente heeft dit opgelost door ook hierin niet te hechten aan vaste gewoonten. Althans, in eerste instantie: bij het googelen op gemeente Molenwaard verschijnt bij de eerste twee hits het domein dewaardwerkt.nl De eerste hit klikt nog goed door naar www.gemeentemolenwaard.nl (jammer, toch redelijk traditioneel. Iedereen googelt toch), maar de tweede hit loopt vast in een onbekende-omgeving-pagina. De Waard was de werknaam van de nieuwe gemeente-in-oprichting. Er is dus even niet nagedacht over search engine optimalisation en - nog belangrijker - duurzaam linkbeheer.

Blijkbaar was het chauvinisme in de verschillende kernen toch te groot om gewoon voor één van de al bestaande namen te kiezen en de verdere inrichting daarop te laten voortborduren. Had ook gescheeld in kosten voor formele zaken met betrekking tot naamswijziging bij allerlei instanties, logo's en andere PR-zaken.

Archief
Maar hoe wordt nu de archiefzorg, en vooral het -beheer, geregeld? Waar is (zijn) de archiefruimte(s)? Hoe regel je het (hybride) archiefbeheer, dat nu ook nog 'maximaal gedecentraliseerd' is (bij de medewerker thuis)? Ik kan helaas geen archiefverordening vinden, of iets dat er op lijkt.

In de legesverordening staat wel een paragraaf over het gemeentearchief. Dat is vermoedelijk DiEP, omdat deze archiefdienst voor de gemeentelijke herindeling ook al de archivaris en de archiefbewaarplaats leverde voor de oude gemeenten.

Als iemand er meer over weet, dan hoor ik het graag.

Raadszaal
Overigens ben ik benieuwd of er niet vanzelf toch een vaste vergaderlokatie ontstaat voor de Raad. Het brengt wel erg veel gedoe met zich mee om steeds te verplaatsen. Een soort Europees Parlement in Brussel en Straatsburg. Verder heeft Molenwaard de audioverslaglegging van de Raadsveraderingen ondergebracht bij Raadsinformatie.nl, wat betekent dat er een opname-installatie van NotuBiz steeds moet meeverhuizen.

En misschien is dat ondertussen al bepaald: de gemeente bestaat officieel sinds 1 januari van dit jaar en de eerste drie vergaderingen van de Raad worden in het oude dorpshuis van Bleskensgraaf gehouden.


(Tenzij anders vermeld, komen de citaten uit het Volkskrant-artikel Het gemeenteloket is bij u thuis van 7 februari 2013.)

Plaatjes
http://www.doemaardeband.nl/uploads/doemaarmee.jpg
http://www.interactief2.nl/media/participatieladder/participatieladderc.jpg

Geen opmerkingen: