Familie Lykov
Het eerste betrof een verslag in het Smithsonian Magazine over de Russische familie Lykov die zich eind jaren '30 in de wildernis had teruggetrokken, sindsdien geen andere mensen meer had gezien en onder erbarmelijke omstandigheden decennia op het randje van verhongering leefde. Twee kinderen worden zelfs in deze geïsoleerde toestand geboren. De familie wordt in 1978 'ontdekt' door een groep Russische geologen, die voorzichtig contact met de leden van het gezin legt. Ze wonen midden in de taiga, tegen de Mongoolse grens aan, 225 km van de dichtstbijzijnde menselijke bewoning. Zeker drie van de vijf gezinsleden sterven aan de gevolgen van voedseltekort of moeilijk te verteren voedsel, eveneens verzwakt door kou en een hard leven. Binnen dit kader is de overlevingsdrang van de individuele gezinsleden overigens bewonderenswaardig.
De laatste overlevende van het gezin woont nog steeds op deze plek en is ondertussen in de 70.
 |
| The Lykovs lived in this hand-built log cabin, lit by a single window "the size of a backpack pocket" and warmed by a smoky wood-fired stove. |
Het tweede is een recensie van Elsbeth Etty (klik op het tabje 'besproken in NRC') over het boek De geest in dit huis is liefderijk, van Daniela Hooghiemstra. Het is een biografie van Kees Boeke, onderwijshervormer en wereldverbeteraar. Ondanks dat ze schatrijk waren (moeder Beatrice Boeke-Cadbury was gefortuneerd), leefde het gezin Boeke een behoorlijke tijd in zelfverkozen armoede. Zelfverkozen door de ouders, dus. De acht kinderen hebben altijd gedacht dat ze het 'gewoon' heel arm hadden en waren verrast toen ze, inmiddels volwassen, na de dood van hun moeder er achter kwamen dat er geld genoeg was. De winters in koude legertenten, soms aan de rand van verhongering, bleken een welbewuste keuze van de ouders geweest te zijn.
Verschillen en overeenkomsten
Natuurlijk is er genoeg voor te zeggen om deze situaties niet te vergelijken. Zo is het niveau van afzondering heel verschillend, is de reden van afzondering anders en zijn de achtergronden van de families onvergelijkbaar. Verder baseer ik mij slechts op een tijdschriftartikel voor het ene geval en op een boekrecensie voor het andere. Niet op doorwrocht wetenschappelijk onderzoek.
Maar een paar relevante overeenkomsten zijn toch wel te noemen:
- In beide gezinnen is de pater familias bezeten door een angst voor de toekomst. Op basis van de eigen kennis van en ervaringen uit het verleden en de eigen religieuze opvoeding kiest hij voor een leven van ontbering voor zijn gezin. Daarin gesteund door een op het eerste gezicht wel erg volgzame moeder, maar wellicht moeten we dat niet al te anachronistisch bekijken.
- De fundamentalistische levensovertuiging (de Lykovs waren Oudgelovigen en Boeke was een Tolstoiaans christen-anarchist van Nederlands-Hervormde huize, die er nog een hele hoop andere -ismen op na hield, als ik Elsbeth Etty mag geloven) wordt als justificatie en als houvast voor de vlucht uit de realiteit gezien. Beide keren wordt sterk vastgehouden aan het idee dat allerlei zaken kunnen worden losgelaten of afgezworen omdat God zal voorzien. En zo niet, dan was het Zijn wil.
- Beide families zijn hiermee begonnen in dezelfde periode: de jaren '30 van de vorige eeuw.
Overigens heeft Kees Boeke als pedagoog een paar mooie dingen gedaan. Zelf vind ik dit boekje Wij in het heelal - het heelal in ons uit 1959 erg goed gemaakt. Het boek verscheen overigens eerst in het Engels - Cosmic View: the universe in 40 jumps - en kent een Amerikaanse 'remake' uit 1977. En nog een halve remake uit 1996. Zie hieronder eerst een video-animatie van het Nederlandse boek en daarna de twee remakes: Powers of Ten en Cosmic Voyage. (Ik adviseer vooral Powers of Ten.)
Plaatjes
http://24.media.tumblr.com/52bca734515582967a3f57de759df714/tumblr_mhk6wrkiez1r0o12to1_500.jpg
http://media.smithsonianmag.com/images/Lykov-family-cabin-Lost-in-the-Taiga-500x363.jpg
http://opdekorrel.files.wordpress.com/2013/01/betty-en-kees-foto.jpg
Geen opmerkingen:
Een reactie posten