Konmari Kletskoek

Vorige week even gelezen in het boek "Opgeruimd!" van Marie Kondo, een opruim-goeroe, die als stelregel heeft dat als je er niet blij van wordt, het weg kan. Dat noemt ze Konmari.

Vanuit mijn achtergrond vooral het hoofdstuk over 'vervelende paperassen' gelezen. Wat een beperkte vrouw. De vuistregel: alles moet weg (want van paperassen wordt je niet blij) gaat volkomen voorbij aan de functie van die 'paperassen'.

Het is duidelijk dat ze nooit een echte huisadministratie heeft moeten voeren, anders begrijp je wel dat veel paperassen een geheugen- en bewijsfunctie hebben die veel verder gaat dan de beperkte doelen van mevrouw Kondo.

Het Syndroom van Informationele Schijnvolledigheid (SISV)

Syndroom van Informationele Schijnvolledigheid (SISV):
Een gevoel van volledigheid van feiten en kennis te hebben of willen bereiken door het raadplegen van informatiebronnen.

Er bestaan twee varianten van het ziektebeeld:

Het eerste uit zich in waanbeelden over bestaande (soms alledaagse) situaties, doordat de patiënt daadwerkelijk gelooft voldoende kennis en gegevens te hebben opgedaan, zonder zich te realiseren dat dat in die situatie niet mogelijk is. De diagnose luidt dan hypo-informationele schijnvolledigheid.
Deze vorm komt veel voor bij politici, een bepaald soort manager, een bepaald soort beleidsambtenaar, complottheoristen en middelbaar scholieren.

Calvin & Hobbes (Bill Watterson)

De tweede is het gevolg van het besef dat de bronnen altijd onjuist en/of nooit volledig zijn. Daar waar een normaaltype informatieverwerker zich bewust is van de gebrekkigheid van de bronnen en de informatie aanvult met andere middelen om beslissingen te nemen of beschrijvingen te geven, is deze variant geobsedeerd door volledigheid middels bronnenraadpleging. De patiënt blijft doorzoeken naar nieuwe bronnen, ook als de kansen op nieuwe of betere informatie nihil zijn of de tijdsinvestering niet meer opweegt tegen de mogelijke kwaliteitsverbetering. De diagnose luidt dan hyper-informationele schijnvolledigheid.
Deze obsessie kan (soms in extreme vorm) voorkomen bij een bepaald soort beleidsambtenaar, complottheoristen en promovendi in de geesteswetenschappen.

Jason Casteel

Door het verschil in beleving van volledigheid is één allesomvattende behandelmethode niet waarschijnlijk.

Het is niet aan te raden beide varianten direct contact te laten hebben. Verbaal en in enkele gevallen fysiek geweld zijn geen ongewone symptomen tijdens een interactie.

Plaatjes
https://muktamanassu.files.wordpress.com/2012/08/304580_10151083635869116_425098035_n.jpg?w=842
http://fc09.deviantart.net/fs70/f/2010/187/e/b/eba8830b55a121b5e30c25df4ebece46.gif

Facebook, privacy en daar voorbij

De laatste dagen is er veel ophef ontstaan over het sociaal-psychologische experiment van Facebook. De reacties lopen uiteen van "this is bad, even for Facebook" tot "het stelt feitelijk niks voor". Waar ik zelf benieuwd naar ben is of dit een inbreuk op de privacy van het 'slachtoffer' is.

Wat heeft Facebook eigenlijk gedaan? Door het manipuleren van de tijdlijn zijn een kleine zevenhonderduizend gebruikers een week lang blootgesteld geweest aan een óf meer negatieve tijdlijn óf een meer positieve tijdlijn dan ze gemiddeld te zien kregen, om te kijken of ze hierdoor ook beïnvloed zouden worden in hun eigen posts.

Uit de film Clockwork Orange

Het bleek inderdaad zo te zijn dat mensen negatiever werden van chagrijnige berichten en positiever van vrolijke posts. Een controlegroep, waarin geen van de emoties overheerste, bleek bovendien minder te gaan posten.

Presentatie KVAN-dagen: Exploit the Masses! - Big Data en de Archivaris

Een kleine twee weken geleden hield ik tijdens de KVAN-dagen een presentatie, getiteld "Exploit the Masses!"; Big Data en de Archivaris. Het behoorde tot de sessielijn Big Data, Big Future. Wat ik al een eer in zichzelf vond. En toen het ook nog in een heuse bioscoopzaal was, kon mijn dag niet meer stuk.



De beschrijving van mijn presentatie luidde als volgt:

Een e-depot vol historische sensatie.

In 2013 mocht ik samen met Erika Hokke dwars door Nederland een Introdag edepot geven bij bijna alle Regionaal Historische Centra (RHC's).

Dat was een interessante ervaring en gaf een kleine inkijk in de ontwikkelingen bij de verschillende organisaties. Een van de dingen die mij persoonlijk opviel was dat we drie keer een (korte) discussie moesten voeren over de gevolgen van het edepot voor de historische sensatie bij archiefonderzoek.

Op dat soort momenten merk je het verschil tussen vakgenoten die de ontwikkelingen zijn blijven volgen en vakgenoten die zich vooral op hun langer geleden toegeëigende kennis en ontwikkelde kunde hebben toegelegd.

Big Data Galore!

Op de KVAN-dagen in Amsterdam en de Informatie Aan Zee conferentie in Oostende (beide in 2013) hielden Ingmar Koch en ik aan de hand van korte presentaties een on-stage dialoog over de vernietiging van informatie: selecteren (Ingmar) versus alles bewaren (ik).

Ter voorbereiding las ik onder andere het boek De Big Data Revolutie van Viktor Mayer-Schönberger en Kenneth Cukier. Dat versterkte mijn ideeën over het huidige beperkte selectie- en vernietigingsbeleid voor archiefstukken, maar het bevestigde vooral mijn gevoel dat de waarde van informatie (en dus ook archiefmateriaal) veel breder en langduriger is, dan binnen mijn vak wordt aangenomen. Een must-read voor iedere moderne archivaris.

De Big Data Revolutie (2013, Maven Publishing, Amsterdam)

(Dit is een lange post!)

The Ontario E-Mail Deletion Scandal in woord en beeld

In Canada - en in het bijzonder in de provincie Ontario -  is dit jaar een hoop gedoe ontstaan over verdwenen emails. Het gaat over mails van Craig MacLennan, voormalig Chief of Staff van het (provinciale) Ministerie van Energie. MacLennan had de neiging om consequent zijn emailbox te schonen door alles rücksichtlos te deleten.

Zero Inbox

Een symbool voor het edepot?

Sinds ik samen met Erika Hokke de Introdag edepot voor de RHC's in den lande geef, vraag ik me af wat een mooi symbool of stilistisch beeld voor het edepot zou zijn.

Ik kwam nooit verder dan een variant van het OAIS-model.

Open Archival Information System volgens de Eisen Duurzaam Digitaal Depot.

Daar waar 'papieren' depots nog wel te doen zijn (stellingkasten, kluis), is iets als een edepot nog te ongrijpbaar om er een aansprekend teken bij te verzinnen.

En ik blijk niet de enige te zijn.

De drone doet het gewoon!

Ik ben sinds, pak 'm beet, 2003 geïnteresseerd in drones. Toen hoorde ik via mijn werk dat de Amerikaanse regering inzette op onbemande luchtmacht in plaats van bemande. Drones, dus.

En dat plaatste de aanschaf van de JSF (ja, dat loopt al zeker zo lang) in een heel ander daglicht. Als de sterkste luchtmacht ter wereld niet meer kiest voor stoere piloten in toys for boys, maar voor door nerds op afstand bestuurde robots (ze hebben er nu al 11.000 ingezet), dan geeft dat te denken.

Een strakke definitie voordeze betekenis van drone is er niet, omdat er allerlei kleine uitzonderingen op mogelijk zijn. Maar over het algemeen is het te beschrijven als een luchtvaartuig zonder piloot aan boord. De toestellen worden vaak op afstand bestuurd, waarbij de bestuurder zich in de nabijheid kan bevinden, maar ook op duizenden kilometers afstand. Ze worden militair voor meerdere doelen ingezet, zoals inlichtingen verzamelen, bevoorrading en het uitvoeren van aanvallen. En ondertussen ook steeds vaker politioneel voor monitoring en toezicht.

Maar het gaat me in deze post niet om het gebruik, maar de maatschappelijke overwegingen bij het gebruik: Big Brother (met de nadruk op privacy) en ontmenselijking.

Nieuw positie voor het Nationaal Archief?

Op 9 september heeft minister Bussemaker van OC&W de Tweede Kamer per brief geïnformeerd over het definitief afblazen van de fusie tussen het Nationaal Archief en de Koninklijke Bibliotheek (KB). Dit zegt de minister over de positie van het Nationaal Archief:

Door de digitalisering is de wijze van werken van de archiefvormers zelf bepalend geworden voor de vraag of wij de informatie van nu ook in de toekomst kunnen ontsluiten, lezen en herleiden. Om deze reden is het nodig dat het Nationaal Archief de komende jaren een omslag maakt naar een organisatie met kennis en advies over digitaliseringsvraagstukken en de actuele bedrijfsvoering van de archiefvormers zelf. Deze taak zal de komende jaren in zwaarte en verantwoordelijkheid aanmerkelijk toenemen.
[...]
Deze omslag komt tot uiting in de komende reorganisatie van het Nationaal Archief, die tussen dit najaar en 01-01-2016 geheel gerealiseerd moet zijn. Gelet op zijn rol en taken in het archiefstelsel en de richting die het Nationaal Archief hiermee inslaat is een fusie met de Koninklijke Bibliotheek niet de juiste keuze.

Als je niet beter wist, zou je denken dat het Nationaal Archief na de reorganisatie alleen nog DIV-adviseurs kent. In ieder geval ligt de nadruk nu heel erg op het deel van de Januskop dat richting de archiefvormer kijkt.

Kunst in het edepot?

Vandaag wees René mij op deze kunstvorm: schilderijen maken met Excel.

Kersenbloesem bij Kasteel Jogo, Tatsuo Horiuchi (2006)

Kunst
De Japanse kunstenaar Tatsuo Horiuchi maakt inderdaad opvallend fraaie plaatjes met Excel. Hij koos dertien jaar geleden voor het spreadsheetprogramma, omdat het (toen) standaard geïnstalleerd stond op PC's met Windows en het relatief eenvoudig te beheersen is. Aldus dit artikel.

Nieuwe blog over films (alweer een? ja, alweer een!)

Sinds enkele maanden schrijf ik wel eens een filmrecensie die ik dan hier publiceer. Dat komt omdat ik sinds februari operateur-vrijwilliger ben bij Cinema Middelburg, het filmhuis in mijn woonplaats.

Dat is leuk om te doen, maar het heeft niet zo veel raakvlakken met wat ik verder schrijf op dit blog. Daarnaast ben ik een actief label-gebruiker en met twee aandachtsgebieden begint dat verwarrend te worden. En tot slot wilde ik de recensies in een andere sfeer publiceren en daarnaast nog veel meer over filmkunde schrijven. Dus maar een eigen filmblog opgezet:

Weer een filmblog

De reeds gepubliceerde recensies laat ik hier staan, maar zijn ook daar terug te lezen. Alle nieuwe recensies komen alleen op mijn nieuwe blog terecht.

Veel plezier!

(Voor de archivarissen onder ons: mijn laatste recensie, Hyde Park on Hudson, gaat onder andere over Margaret Suckley. Zij was de personal archivist van Franklin D. Roosevelt en de eerste archivaris van de Franklin D. Roosevelt Presidential Library and Museum.)

Plaatjes
http://authorhive.files.wordpress.com/2010/10/movie-screen.jpg

Film: No! (2012)

1988: de Verenigde Naties hebben het regime van dictator Pinochet gedwongen een referendum uit te schrijven: met een simpel ja of nee moeten de Chilenen beslissen over het wel of niet aanblijven van de man die al sinds 1973 de onbetwiste leider van het land is.

René Saveedra, een gehaaide reclamejongen, wordt gevraagd om mee te werken aan de nee-campagne. Het campagneteam mag in de aanloop naar het referendum elke dag vijftien minuten vullen met een boodschap tegen het regime van Pinochet. René weet dat het aannemen van deze baan kan betekenen dat hij zijn gegoede positie in de maatschappij kwijt zal raken maar laat zijn idealen overwinnen; hij neemt de uitdaging aan. Hij zal veel moeten doorstaan, met als belangrijkste hindernissen de intimidatie van het Pinochet-regime en de verdeeldheid binnen de leden van de nee-campagne.
(Bron: Filmtotaal.nl)

De film speelt zich af tegen de glory days van het yuppen-dom. Geld, status en individuele vrijheid zijn belangrijk en het gaat niet om de inhoud maar om de verpakking, als je iets verkocht wil hebben.

Zeg ken jij het edepot, het edepot, het edepot?

Maandag was in Haarlem de vuurdoop van onze Introductiedag "Het edepot, dat ben ik", bij het Noord-Hollands Archief. En die is goed doorstaan!

Het procesmodel van de WVI besproken

Een deel van de dag werd besteed aan de effecten van het edepot op de dagelijkse werkzaamheden van de medewerkers. Er ontstonden mooie discussies, niet alleen tussen de medewerkers en de trainers, maar vooral ook bij de medewerkers onderling. En daarmee was een belangrijk doel van de dag gerealiseerd.

Verder was er kennisoverdracht en werd de creativiteit van de medewerkers aangesproken, met onder andere als opbrengst een heus edepot-lied op de wijs van "Zeg ken jij de mosselman".

Uiteraard waren er een paar kleine verbeterpuntjes en daarnaast is niet ieder RHC hetzelfde, maar het ziet er naar uit dat het een mooi najaar wordt, met ten minste nog acht Introdagen!

Plaatje
Chido Houbraken

Ik, edepot: waarheen, hoe ver?

Begin maart vertelde ik over de Introdag Het edepot, dat ben ik! De introductiedag voor het edepot van de RHC's die door Erika Hokke en ik in elkaar gezet wordt. Hoe staat het daar mee?

Nou, best goed.

Een van de eerste dingen die we helder(der) wilden krijgen, waren de leerdoelen en de doelgroep(pen) voor de Introdag. Daarvoor hebben we een middag bij elkaar gezeten met een gespecialiseerde afvaardiging van de RHC's (een heuse expert meeting). Een interessante en nuttige tijdsbesteding, op basis waarvan wij weer verder konden met het ontwikkelen van het programma en de RHC's alvast een idee kregen van de invulling van de dag.

Begin mei hadden we een eerste complete concept van het programma. Dat hebben we in twee sessies besproken met de opdrachtgever. Gisteren hebben we het commentaar verwerkt en een soort van definitief dagprogramma voor onszelf vastgesteld. Het wachten is nu op materialen die nog moeten binnenkomen en er moet nog wat aangepast worden aan de vormgeving van het presentatiemateriaal. Komende week willen we alles definitief rond hebben.

Dat moet ook wel, want maandag 27 mei is de eerste Introdag, bij het Noord-Hollands Archief!
The proof of the pudding...

Tot slot hebben we ook een twitteraccount en een Facebook pagina. Daarbij gebruiken we de Zonnekoning (L'édépôt, c'est moi!) als beeld en hebben we de naam op de sociale media teruggebracht tot Ik, edepot.

Plaatjes
http://www.benreed.net/wp-content/uploads/2011/04/FutureRoadSign.jpg

Film: Anna Karenina (2012)

Anna Karenina is het tijdloze verhaal over een buitenechtelijke liefdesrelatie in het tsaristische Rusland van 1874. De prachtige en levenslustige Anna voelt zich gevangen in haar liefdeloze huwelijk met de hooggeplaatste ambtenaar Alexei Karenina. Wanneer ze graaf Vronsky leert kennen, ontstaat er een gepassioneerde affaire met tragische gevolgen. (Bron: Pathé.)

De film is gebaseerd op het gelijknamige boek van Leo Tolstoj en voor een groot deel opgenomen in een 19e eeuws theatergebouw. De scenewisselingen zijn, zeker in het begin, fraai opgelost. Terwijl de acteurs spelen, wordt de omgeving omgebouwd van een barbier in een huiskamer in een kantoor in een restaurant in een feestzaal. Waarna een van de spelers het feest verlaat, de coulissen in loopt en via een trap op de rollenzolder komt en daarmee in een armoedig huisje belandt (waarbij de katrollen en touwen voor de decors gewoon zichtbaar blijven).

De aanvraagprocedure voor een ID-kaart voor kinderen

Twee weken geleden moest de ID-kaart van mijn dochter verlengd worden. En omdat ze onder een bepaalde leeftijd is, moet dat door een ouder/verzorger gedaan worden, waarbij het kind ter plekke moet tekenen.

De portretfoto van de schoolfotograaf konden we niet gebruiken, omdat ze daar lachend op staat en haar oren niet zichtbaar zijn. En dat is een 'show stopper' in de ID-kaart procedure (ik vermoed hier een goed gelobbyde kartelafspraak tussen school- en pasfotografen). Dus eerst naar de pasfotograaf en dan met ijzige tegenwind (mijn dochter zag echt niet in waarom ze mee moest) naar het stadskantoor.

Daar werd me aan de receptie verteld dat het aanvraagformulier door beide ouders ondertekend had moeten zijn. Stom, niet goed gelezen op het ontvangen formulier. Flink geïrriteerd fietsten mijn dochter en ik naar mijn vrouw, die gelukkig in de stad werkt. En dan weer terug door de koude wind om eindelijk de ID-kaart aan te vragen.

Het edepot? Dat ben ik!

Hoera! Vandaag kregen wij (Erika Hokke en ik) formeel de opdracht van de WVI om een Introdag edepot te ontwikkelen voor de verschillende RHC’s en deze daarna ook uit te voeren.

En, lieve lezers, daar worden wij erg enthousiast van!

Duurzame toegankelijkheid van digitaal archief  vraagt om een edepot: het geheel van organisatie, beleid, processen en procedures, financieel beheer, personeel, databeheer, databeveiliging en aanwezigehard- en software, om het duurzaam beheren van te bewaren digitale archiefbescheiden mogelijk te maken.

Een hele mond vol.

De Nederlandse RHC’s (Regionale Historische Centra) en het Nationaal Archief werken samen aan een landelijk edepot. Langzamerhand zijn ze zo ver dat het edepot lokaal, bij de verschillende RHC’s ingericht kan worden. Dan wordt het meteen actueel voor de medewerkers.

Kern van de Introdag is om te zorgen dat alle medewerkers van een RHC betrokken raken bij de implementatie van het edepot en dat ze een idee krijgen bij de gevolgen voor hun eigen werkzaamheden.

We gaan daarbij uit van het concept Het edepot? Dat ben ik! Het edepot is een combinatie van hardware, software, middelen en vooral mensen en afspraken. Het is dus meer dan technologie en zal van veel mensen een nieuwe houding vergen.

Dat willen we bereiken met de volgende ‘denkstappen’:

• bewustwording : oh, is dàt een edepot
• urgentiegevoel: dat edepot, daar moet ik wat mee
• saamhorigheid: we doen het samen en het is relevant
• enthousiasme: met het edepot kom je verder!
• en een blik op de toekomst: zo gaan wij werken met dat edepot

Natuurlijk is één dag niet genoeg om iedereen een nieuwe werkwijze eigen te laten maken. Maar het is wel een fundament waarop de rest (visievorming, training en opleiding, werkafspraken) gedragen kan worden.

En opeens weet je het: “Het edepot, dat ben ik!!!”

Archives: The War on Entropy

Hoe denken anderen over ons, archivarissen, en ons vak:

Bijschrift toevoegen

Eerder schreef ik al over de Dark Archives van Maly. In zijn stuk in Contents Magazine zegt hij eveneens iets over de rol van een archief:

Archives as commonly understood are bastions in the war on entropy. From within the archives, a holding action is fought against the ravages of time. The mission is to preserve the few scraps of knowledge, art, and memory you have clawed out of a barely intelligible universe, and to pass them down to future generations. 

The basic activities of an archive are collection, storage, preservation, search, and retrieval. Together, these form interrelated but non-identical streams. When the rate of some streams outpace the others, things start to go strange: when the rate of collection and storage outpaces search and retrieval, we begin to lose access to an archive’s contents, and the archive begins to go dark.

En verderop:

I said earlier that archives are at the front lines of the fight against entropy. To be precise, the entropy of decay that robs us of the scraps of knowledge we have managed to collect. [...]  we have come to understand that there is a second kind of entropy at play: the entropy of an archive grown too quickly, which outstrips its maintainers’ abilities to retrieve the information being stored.

Ik had het zelf kunnen zeggen. Maar dan vanuit een ander uitgangspunt ;-)

Meer meningen van anderen over ons.

Plaatjes
http://fixedlimits.files.wordpress.com/2012/12/tumblr_mb4nutk6to1qczxa6o1_500.jpg?w=640

Film: Jagten (2012)

Kleingeestig kwaad. Dat is waar de film Jagten over gaat:

Wanneer kleuterleider Lucas door de vijfjarige Klara ten onrechte wordt beschuldigd van misbruik, verandert zijn leven van het ene op het andere moment in een nachtmerrie. Het nieuws verspreidt zich snel en de inwoners van het dorp beginnen zich tegen hem te keren. De eens zo hechte lokale gemeenschap valt uit elkaar, terwijl Lucas tot doelwit is verklaard.

Bij zo'n beschuldiging word je leven (zeker als man en vader) verwoest. De hechte gemeenschap valt overigens niet uit elkaar, weet precies hoe ze de misdaad aan de vermeende misdadiger moeten koppelen, om daar eensgezind tegen op te treden. Een volksgericht is immers zo gevormd en in dit soort gevallen ben je schuldig tot het tegendeel bewezen is, als dat al ooit te bewijzen valt. Zowel mannen als vrouwen spelen daarbij hun eigen, nare rol. Ook als de situatie veranderd, gaat uiteindelijk de hechte gemeenschap vóór het recht. Het laatste shot van de film maakt dit nog even pijnlijk duidelijk.